Foto-Film-beeldbank van de -Historische Vereniging Ni'jluusn van Vrogger- Nieuwleusen.
 → 
 →  [Foto nummer 00187]
 

 

<    1 2    >

( record bevat 2 afbeeldingen; getoond wordt:   )


Klik op bovenstaande afbeelding voor een 100% weergave

 
 

 

Uitgebreid zoeken

Foto nummer : 00187
 
Titel : De atlas van Huguenin; militair-topografische kaarten 1819-1829; uitsnijding met als middelpunt de Vecht tussen Dalfsen en Ommen
Plaats : Dalfsen
Adres (of locatie) :
Datering : 1819-1829
Omschrijving : Omschrijving : Foto 1 en foto 2 Kaart 72.
Kaart 72 uit ‘De atlas van Huguenin; militair-topografische kaarten van Noord-Nederland’; met inleidende teksten door H.J. Versfelt en toelichting op de kaarten door M. Schroor. Uitgegeven door de Drents Historische Vereniging in 2005.
De hier getoonde gedeelten van de topografische kaarten zijn in 1828-1829 getekend op basis van de kort daarvoor gereedgekomen kadastrale kaarten, die alleen perceelgrenzen en bebouwing weergeven. Vooral in gebieden met veel woeste gronden, zoals de venen en de ongedeelde markegronden in Overijssel, ontbreekt daardoor op kadasterkaarten veel informatie die nodig is voor het vervaardigen van een topografische kaart, die de terreingesteldheid, met wegen en paden, meertjes, greppels enz. weergegeven. Door vergelijking van militair-topografische kaarten uit verschillende perioden kunnen de veranderingen in het landschap en de bebouwing stap voor stap worden gevolgd.

De rivier de Vecht tussen Ommen en Dalfsen is het centrale element op de kaart. Bij Vilsteren mondt de Regge in de Vecht uit. De kanalisatie van de Vecht en de benedenloop van de Regge werd in 1907/8 voltooid. De kaart toont de rivieren nog in volle glorie, compleet met de vele meanders. Langs en in die rivierbochten lagen de smalle cultuurstroken met hun oude esdorpen en esgehuchten, destijds nog vrijwel geheel in geklemd tussen de veen- en heidegebieden aan weerszijden van de Vecht en de Regge. Veel van deze ‘wildernissen’ waren al in de 12“ en 13“ eeuw in tins uitgegeven en in marken ondergebracht. Van west naar oost lagen ten noorden van de Vecht de marken Rozengaarde (Dalfsen),Leuzen [Oud Leuzen], Varsen, Ommen en Arriën. Op de kaart is boven de Hessenweg nog veel woeste grond aanwezig. Ten zuiden van de Vecht: Emmen en het ten zuiden ervan gelegen Lenthe, voorts Rechteren en Millingen, Hessum, Vilsteren, Giethmen (Giethem), Besthmen (Bestmen) en Zeesse (Zeeze).
Ten zuiden van Besthmen omzoomden de marken Eerde, Archem en Lemele de Beneden Regge. De wildernis Dalmsholte [Her Dalmsholt) behoorde oorspronkelijk tot het onderstreepte zevental aangrenzende marken. Zijn ruim 2600 hectaren werden in 1843 over deze marken verdeeld. De Dalmsholte was op dat moment onbewoond. De drie ontginningen aan de noordzijde (de beide Vennenbergen en het Voorveld = Vilsterse Achterveldl] lagen op de grens van dit onontgonnen gebied pal tegen het blauw-groen getinte moeras Dalmsholtervlier. Ze vielen onder Hessum en Vilsteren. Ook aan gene zijde van de Vecht aan de noord-zijde van de Hessenweg stak een drietal oudere, wellicht 15de eeuwse ontginningen (zogeheten slagen) het lege gebied in, van west naar oost: de Rosengaarde, de Gernerslag en de Leusenerslag. De aanzet tot de thans befaamde grote boscomplexen rond Ommen was reeds aanwezig, zoals tussen Vilsteren en Giethmen, bij Kasteel Eerde [geheel rechtsmidden) en het Ommer bosch. Ook de in 1829 nog aanwezige stuifzand complexen zouden uiteindelijk worden bebost. Verdere markante elementen zijn de grote parkboscomplexen van landgoederen als het eerdergenoemde Kasteel Eerde, Het Laar ten zuiden van Ommen en Den Berg ten zuiden van Dalfsen. Bij het laatstgenoemde huis ontsprong de beek Emmertochtsloot (vette blauwe lijn]. Ten zuiden van het huis Den Aalhorst (Aalhorst) ligt het grote Sterrebosch (Starrenbosch) precies op de in 1619 vastgestelde grens tussen de marken Lenthe en Dalmsholte. Aan weerszijden van het bos liggen lange stikkenwallen, hekwerken van door takkenbossen verbonden palen die in de grond zaten, vervolgens overstoven raakten, waarna nieuwe palen werden geslagen en het proces zich herhaalde. De wallen moesten het stuifzand beteugelen en zo het cultuurland beschermen. Linksonder aan de kaart loopt de oude Twentse Weg. Opmerkelijk element tenslotte is de met schrapjes aangegeven stuwwal Besthmenerberg—Arehemerberg-Lemelerberg. Escomplexen flankeren stuwwal en Regge en zijn ook vandaag de dag als oude bouwlanden nog goed te herkennen.
 
Fotograaf   :
Collectie-Map :
Rubriek : Overzichtsfotos
Subrubriek : Landkaarten
Categorie :
locatie van de foto :
Extra Foto's : 00187a.jpg
 

Vorige object   Volgende object

Heeft u aanvullende informatie over bovenstaande foto?
Wij vernemen dat zeer graag van u via het  

Uitgebreid zoeken
 

Record aangepast: 10 februari 2025